Citizens of Nowhere

Ο τίτλος Citizens of Nowhere προέρχεται από ένα άρθρο με τον ίδιο τίτλο, δημοσιευμένο το 2003 από τον Paul Kingsnorth στην εφημερίδα The New Statesman. Στο άρθρο υποστηρίζεται η άποψη ότι μια νέα παγκόσμια μεσαία κοινωνική τάξη αναδύεται. Η νέα αυτή τάξη ονομάζεται “Citizens of Nowhere”. To άρθρο αναφέρει πως «(οι πολίτες αυτοί) είτε συναθροίζονται σε συνόδους κορυφής, είτε στοιβάζονται σε business class πύλες αεροδρομίων, είτε γευματίζουν σε ψηλοτάβανα εστιατόρια με αδιόρατους υπηρέτες, είτε πίνουν εμφιαλωμένα νερά σε κλιματιζόμενες αίθουσες, οι ΄citizens of nowhere΄ αποτελούν την νέα κυρίαρχη τάξη. Πολιτικοί, σκύλοι ράτσας, αστέρες των media, ΄διαμορφωτές κοινής γνώμης΄ και γραφειοκράτες, (όλοι αυτοί) συγκαταλέγονται στην ΄halogen -lit elitism΄... Αδιάφοροι για το παρελθόν, τεχνοκράτες, απελευθερωμένοι από τις ρίζες του τόπου τους ή τις επιταγές της ιστορίας, μπορούν εξ ίσου να ανήκουν τόσο σε κάθε έθνος όσο και στο πουθενά». Ως ένας μουσικός που συνεχώς ταξιδεύει, συχνά συλλαμβάνω τον εαυτό μου να ακολουθεί τον τρόπο ζωής των πολιτών αυτής της τάξης, καθώς ξυπνώ σε ξενοδοχείο μεγάλης αλυσίδας, δειπνώ σε εστιατόριο μεγάλης αλυσίδας και περιπλανιέμαι σε αλυσίδες-πολυκαταστήματα. Όλη αυτή η φιλοσοφία φαίνεται να διαπερνά ακόμα και την τρέχουσα άποψη για την σύγχρονη μουσική. Δεν μπορώ να φανταστώ πόσοι πολλοί «συνθέτες του πουθενά» υπάρχουν. Στο πέρασμα των ετών παρακαλούθησα πολλά συνέδρια και φεστιβάλ σύγχρονης μουσικής και συμμετείχα σε panels σύνθεσης όπου το ένα έργο μουσικής παρουσιαζόταν μετά το άλλο. Όλα έμοιαζαν το ίδιο: τα έργα προέρχονταν από συνθέτες ακαθόριστης γεωγραφικά περιοχής που χρησιμοποιούσαν το ίδιο εγχειρίδιο τεχνικής. Ετσι λοιπόν, ο τίτλος του άρθρου του Kingsnorth, αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για μένα καθώς μ’ ενδιέφερε ο αντίκτυπος που είχε αυτή η νέα τάξη στην προσωπική μου ζωή και εμπειρία. Κατά βάθος γνώριζα πως θα μπορούσα, ως ένα σημείο, να γράψω μουσική εμπνευσμένος από όλες αυτές τις ιδέες. Η ευκαιρία προέκυψε όταν οι συνάδελφοί μου Ken Long (κλαρινέτο) και Jan Berry Baker (σαξόφωνο), μου πρότειναν να γράψω ένα έργο για αυτούς. Το έργο Citizens of Nowhere είναι εμπνευσμένο από το άρθρο του Kingsnorth. Η μουσική προκύπτει χωρίς στέρεες βάσεις και μεταμορφώνεται συνεχώς χωρίς να διέπεται από μία μόνο κλίμακα ή έναν τρόπο. Οι δύο εκτελεστές δεν παραμένουν σε ένα όργανο για μεγάλο διάστημα αλλά συνεχώς αλλάζουν τα όργανα της οικογένειάς τους: ο κλαρινετίστας κινείται μεταξύ κλαρινέτου και μπάσου κλαρινέτου και η σαξοφωνίστρια μεταξύ άλτο και σοπράνο σαξοφώνου. Το έργο διακατέχεται από μια διάθεση κινητικότητας και συνεχούς αλλαγής που εκδηλώνεται με μια σχετικά γρήγορη ταχύτητα, μετρικές και ρυθμικές εναλλαγές, δεξιοτεχνικό τρόπο γραφής. Καθώς το έργο εξελίσσεται, ψηφίδες και μέρη της μελωδίας αρχίζουν να επανεμφανίζονται και το έργο αρχίζει να αποκτά συνοχή. Πλησιάζοντας στον επίλογο, η μουσική αποκτά στιβαρότητα επέρχεται κάθαρση και μέσω αυτής επιχειρείται να δοθεί απάντηση στην τελική πρόκληση του Kingsnorth: «Oι υπόλοιποι (από εμάς) μπορούν είτε (να επιλέξουν) να ακολουθήσουν τους ΄πολίτες του πουθενά΄ στην αυτοκρατορία του τίποτα ή να δημιουργήσουν νέες σχέσεις στους τόπους τους και στις κοινότητές τους. Μπορούν να επενδύσουν στο παρελθόν τους ή να το διαγράψουν. Μπορούν να ξεβάψουν το ουράνιο τόξο ή να υπερασπιστούν με σθένος την αμήχανη, πεισματάρα, ατελέσφορη διαφορετικότητα. Οπουδήποτε ή πουθενά. Η επιλογή είναι δική μας». Επιλέγω το «οπουδήποτε».