Σακελλαρίδης Θεόφραστος

Ο Θεόφραστος Σακελλαρίδης γεννήθηκε στην Αθήνα στις 7 Σεπτεμβρίου του 1883. Τα πρώτα μαθήματα μουσικής πήρε από τον πατέρα του, Ιωάννη Σακελλαρίδη. Σπούδασε στην Αθήνα, στην Γερμανία και στην Ιταλία. Το 1903, έγραψε την πρώτη του όπερα Ο Υμέναιος σε κείμενο του Ιωάννη Φραγκιά. Γύρω στο 1904 φαίνεται πως είχε ήδη συνθέσει το μπαλέτο Υπό τον ουρανόν της Ελλάδος και την μουσική για τις Εκκλησιάζουσες του Αριστοφάνη (σε μετάφραση του Πολύβιου Δημητρακόπουλου). Επίσης, από το 1907 έως 1913, διασκεύαζε ξένη μουσική για τις επιθεωρήσεις Τα Παναθήναια.

Μεγάλη επιτυχία γνώρισε η όπερα Περουζέ (σε λιμπρέτο του Γ. Τσοκόπουλου), που πρωτοπαίχτηκε στις 9 Αυγούστου 1911 στο θέατρο Ολύμπια (Εθνική Λυρική Σκηνή). Οι παραστάσεις συνεχίστηκαν για δύο χρόνια. Από το συγκεκριμένο έργο προέρχεται η γνωστή άρια Νεράιδα του γιαλού και το ντουέτο Πιο θερμά. Την όπερα Περουζέ παρουσίασε ξανά με μεγάλη επιτυχία η Φιλαρμόνια Ορχήστρα Αθηνών στο Ηρώδειο σε σκηνοθεσία Θοδωρή Αμπαζή και μουσική διεύθυνση Βύρωνα Φιδετζή, στα πλαίσια του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου 2018.

Τον Υμέναιο (1903), ακολούθησαν οι όπερες Ο Πειρατής (1907), – έργο βασισμένο στο βραβευμένο στο Βουτσιναίο Διαγωνισμό έμμετρο θεατρικό έργο του Πολύβιου Δημητρακόπουλου - Ο Κουρσάρος, το Στοιχειωμένο Γεφύρι (1912) και Το Κάστρο της Ωρηάς (1917) σε λιμπρέτα Γεωργίου Τσοκόπουλου. Το 1908 γράφει την πρώτη ελληνική οπερέτα το Σία κι αράξαμε (σε λιμπρέτο Πολύβιου Δημητρακόπουλου και Στέφανου Γρανίτσα) που ανέβηκε στις 8 Μαϊου 1909. Από το 1914, που παρουσιάστηκε η οπερέτα Στα Παραπήγματα, (η πρώτη του μεγάλη επιτυχία στην οπερέτα), γράφει ως το θάνατό του γύρω στις ογδόντα οπερέτες (ή και μουσικές κωμωδίες) κυρίως τρίπρακτες, πολλές σε δικό του λιμπρέτο.

Εξαιρετική επιτυχία σημείωσε Ο Βαφτιστικός, ο οποίος εξακολουθεί να παίζεται τακτικά μέχρι και σήμερα. Πρωτοανέβηκε στις 18 Ιουλίου 1918 από τον θίασο Παπαϊωάννου και θεωρείται μαζί με τους Απάχηδες των Αθηνών του Νίκου Χατζηαποστόλου, ως μία από τις πιο κοσμαγάπητες ελληνικές οπερέτες. Το εμβατήριο Ψηλά στο μέτωπο τραγουδήθηκε πολύ και από τους στρατιώτες του 1940.

Τα δημοτικοφανή πατριωτικά τραγούδια που ερμήνευσε η Σοφία Βέμπο το 1940: Βάζει ο Ντούτσε τη Στολή του (επίκαιροι στίχοι πάνω στο σκοπό του τραγουδιού του Πλέκει η Βάσω το προικιό της), Το τραγούδι του Μωριά και η Χωριάτα («Στο χωριό παλιά γενιά μου...»), όπως και το Ντούτσε-Ντούτσε που ερμήνευσε ο Νίκος Γούναρης, είναι δικές του συνθέσεις.

Αν και επί πενήντα περίπου χρόνια διασκέδασε ολόκληρες γενιές με τη δροσερότητα, το γέλιο, την αισιοδοξία και την ηρεμία που χάριζε η τέχνη του, ωστόσο έφυγε από τη ζωή πικραμένος και πάμπτωχος στις 2 Ιανουαρίου 1950 από καρκίνο του ήπατος, κηδεύτηκε δημοσία δαπάνη στο Α' Κοιμητήριο Αθηνών. Στα τέλη της ζωής του υποχρεωνόταν να παίζει πιάνο σε λαϊκά θέατρα και στα αναψυκτήρια της εποχής για να βιοποριστεί.

Ο Σακελλαρίδης ήταν ταλαντούχος μουσικός, παραγωγικότατος, άρτια καταρτισμένος, ενώ παράλληλα διέθετε και καλή σκηνική πείρα. Η μουσική του, μελωδικότατη, ζωηρή, είναι άλλοτε επηρεασμένη από την αυστριακή, ή τη γαλλική οπερέτα και άλλοτε καθαρά ελληνική, διανθισμένη με κάποια ανατολίτικα μοτίβα. Θα λέγαμε ότι διαπνέεται από έναν μουσικό εκλεκτισμό, αφού κατορθώνει να συνδυάσει επιτυχώς τις ετερόκλιτες μουσικές επιρροές που έχει δεχθεί. Αφομοιώνει, επίσης, στοιχεία του δημοτικού τραγουδιού, της καντάδας, της ιταλικής όπερας, του ναπολιτάνικου τραγουδιού, της τσιγγάνικης μουσικής, λαϊκότερων ειδών και ενίοτε της τζαζ (ιδίως σε νεότερα έργα) και καταφέρνει να δημιουργήσει ένα ιδιαίτερο προσωπικό ύφος.

(«Έλληνες συνθέτες: Θεόφραστος Σακελλαρίδης», Φιλαρμόνια Ορχήστρα Αθηνών, ημερ. πρόσβασης 19 Ιουνίου 2021, https://www.apho.gr/innerpage/226/gr; «Θεόφραστος Σακελλαρίδης», Wikipedia, ημερ. τελευτ. τροποποίησης 15 Ιουνίου 2021, https://bit.ly/3iQP4F6)