Ζέρβας Αθανάσιος

O Αθανάσιος Ζέρβας γεννήθηκε στα Φιλιατρά Μεσσηνίας το 1959. Είναι συνθέτης, θεωρητικός, σαξοφωνίστας και μαέστρος. Επίσης είναι Καθηγητής με γνωστικό αντικείμενο «Θεωρητικά της Μουσικής - Μουσική Δημιουργία» στο Τμήμα Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης, Κοσμήτορας της Σχολής Κοινωνικών, Ανθρωπιστικών Επιστημών και Τεχνών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας και Φιλοξενούμενος Καλλιτέχνης (Σαξόφωνο) στο Ωδείο Αθηνών. Είναι διδάκτωρ σύνθεσης (Doctor of Music Composition) και κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου στο σαξόφωνο (Master of Music-Saxophone) από το Northwestern University (ΗΠΑ) και πτυχιούχος μουσικών σπουδών (Bachelor of Arts-Music) του Chicago State University (ΗΠΑ).

Ο δόκτωρας Ζέρβας είναι ειδικός ερευνητής στη μουσική μετά το 1945. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα επικεντρώνονται στη θεωρία φθογγικών συνόλων (pitch-class set theory), στη ρυθμική ανάλυση, στη μουσική του Ralph Shapey, του Elliott Carter, του Willam Russo, του Ντίνου Κωνσταντινίδη, του Δημήτρη Θέμελη, στη μουσική «τρίτο ρεύμα», στη τζαζ θεωρία και τον αυτοσχεδιασμό, καθώς και σε σύγχρονα έργα γραμμένα για σαξόφωνο. Έχει εκπονήσει διδακτορική διατριβή με τίτλο “An Analysis of the Concertante No 2 for Alto Saxophone and Fourteen Players by Ralph Shapey”. Η μονογραφία του με τίτλο «Ζητήματα Μουσικής Δημιουργίας. Δοκίμια και Πραγματείες» έχει εκδοθεί από τον οίκο Μ. Νικολαΐδη (Orpheus Music). Είναι υπεύθυνος σύνταξης του ηλεκτρονικού περιοδικού mus-e-journal (www.muse.gr) όπου επιμελείται την ηλεκτρονική δημοσίευση πρωτότυπων μουσικολογικών εργασιών.

Έχει παρουσιάσει ερευνητικές εργασίες σε μουσικολογικά συνέδρια σε Ελλάδα, Κύπρο, ΗΠΑ, Γαλλία και Κροατία, ενώ έχει δώσει διαλέξεις και σεμινάρια στα θεωρητικά, στη σύνθεση και στο σαξόφωνο σε πανεπιστήμια των ΗΠΑ όπως στο Boston University (2008), στο Butler University (2001), στο University of Central Missouri (2008, 2009, 2011, 2015, 2018) στο University of Chicago (2008, 2009), στο University of Florida at Gainesville (2019), στο Georgia State University (2015, 2017), στο University of Illinois-Urbana (2006), στο Kansas State University (2015), στο Kutztown University (2015, 2017), στο Loyola University Chicago (2011, 2014) στο Louisiana State University (2001, 2008, 2014, 2017), στο Mansfield University(2010), στο Northwestern University (2001, 2006, 2011, 2015), στο Michigan State University(2006), στο University of Missouri at Columbia (2008, 2009, 2011, 2015, 2018), στο Virginia Commonwealth University (2006), στο Western Michigan University (2001), στο Lakehead University στον Καναδά (2011).

Στο πλαίσιο της μουσικής δημιουργίας, έχει συνθέσει έργα για σόλο όργανα, μουσική δωματίου, συμφωνική ορχήστρα, ορχήστρα πνευστών, τζαζ ορχήστρα, χορωδιακά σύνολα, λυρικά τραγούδια, μουσική για θέατρο και κινηματογράφο και ηλεκτρονική μουσική. Ο «ήχος» του Αθ. Ζέρβα μπορεί να χαρακτηριστεί ως πολυστυλιστικός γιατί αναπτύσσεται τόσο στα πλαίσια της ατονικότητας όσο και στης ελεύθερης τονικότητας και τροπικότητας. Τόσο στη μουσική επιφάνεια όσο και στο βαθύτερο επίπεδο δομής των έργων του εντοπίζονται στοιχεία δανεισμένα από την ελληνική παράδοση (αρχαία, βυζαντινή, δημοτική) καθώς και από τη τζαζ και τη λάτιν. Συνθέσεις του έχουν εκδοθεί από τους οίκους Παπαγρηγορίου-Νάκας (Panas Music) και Jeanné Inc. (Music Publications, USA).

Έργα του έχουν παρουσιαστεί στην Ελλάδα, στην Κύπρο, στις ΗΠΑ, στον Καναδά, στη Γαλλία, στην Κροατία, στη Ρουμανία από φημισμένες ορχήστρες όπως τη Louisiana Sinfonietta, τη Chicago Jazz Philharmonic, τη Symphony Orchestra of Constanta Romania, την Ορχήστρα Σύγχρονης Μουσικής της ΕΡΤ, την Ορχήστρα Academica Αθηνών, το Contemporary Music Ensemble του Northwestern University, το Συγκρότημα Σύγχρονης Μουσικής της Ένωσης Ελλήνων Μουσουργών, το Σύνολο Σύγχρονης Μουσικής του Δήμου Αθηναίων, τη Big Band του Δήμου Αθηναίων, το Κουαρτέτο Σαξοφώνων Αθήνας, από την Ορχήστρα Πνευστών και την Τζαζ Ορχήστρα του Πανεπιστημίου Μακεδονίας κ.α., καθώς και από σολίστ με διεθνή αναγνωσιμότητα όπως την Johanna Cox (Αγγλ. κόρνο), τον Orbert Davis (τρομπέτα), τον Justin Cohen (τρομπέτα), τη Μαρία Αστεριάδου (πιάνο), το Duo Farrell (Borislava Iltcheva και Aaron Farrell, βιολιά), την Iwona Glinka (φλάουτο), τον Edward (Rex) Richardson (τρομπέτα), το Mark Sudeith (πιάνο), το Leo Saguiguit (saxophone), τον Peter Miyamoto (piano), το Trio Verdehr (κλαρινέτο, βιολί, πιάνο), DUO Helton – Thomas (Jonnathan Helton: σαξόφωνο, Steven Thomas: violoncello) κ.α.

Ως σαξοφωνίστας ο Αθανάσιος Ζέρβας έχει ιδιαίτερα πυκνή δραστηριότητα. Ο ήχος του χαρακτηρίζεται από μια ενδογενή πλαστικότητα και εξαιρετική ευελιξία στις εναλλαγές μεταξύ λυρικού και δραματικού χαρακτήρα και διαφορετικών μουσικών ιδιωμάτων. Η άριστη δεξιοτεχνία και ο έλεγχος στο βιμπράτο, στο εύρος δυναμικών μαζί με την μεγάλη άνεση στις «κλασσικές» και «νέες τεχνικές» τον καθιστούν ικανό ως σολίστ αλλά και ως μέλος συμφωνικών ορχηστρών, συνόλων δωματίου και σύγχρονης μουσικής.

Έχει κάνει πρώτες εκτελέσεις σε περισσότερα από πενήντα έργα για σαξόφωνο, ενώ τα περισσότερα εξ’ αυτών έχουν γραφτεί και αφιερωθεί σ’ αυτόν από συνθέτες στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Έχει τακτική συνεργασία με το Carnegie Hall της Νέας Υόρκης, το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών, το Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης και έχει εμφανιστεί σε φημισμένους χώρους συναυλιών όπως στους Millennium Park Chicago, Ηρώδειο, Θέατρο Επιδαύρου, Schubert Theater (Boston), Mandel Hall (Chicago), Pick Staiger Hall (Evanston, ΗΠΑ), Ρωμαϊκό Θέατρο Τύνιδας (Τυνησία), Κούριο Κύπρου κ.α. Έχει συνεργαστεί ως σολίστ ή ως μέλος με σύνολα μουσικής δωματίου και ορχήστρες όπως την Κρατική Ορχήστρα Αθηνών, την Κρατική Ορχήστρα Θεσσαλονίκης, την Εθνική Συμφωνική Ορχήστρα της ΕΡΤ, την Κρατική Ορχήστρα Ελληνικής Μουσικής, την Ορχήστρα Σύγχρονης Μουσικής της ΕΡΤ, τη Συμφωνική Ορχήστρα του Δήμου Αθηναίων, τη Συμφωνική Ορχήστρα της Λάρισας, το Συγκρότημα Σύγχρονης Μουσικής της Ένωσης Ελλήνων Μουσουργών, τη Συμφωνική Ορχήστρα Constanta Romania, τη Louisiana Sinfonieta, τη Chicago Jazz Philharmonic, το Chicago Symphonic Wind Ensemble, το Chicago Jazz Ensemble και είναι ιδρυτικό μέλος του Κουαρτέτου Σαξοφώνων Αθήνας όπου παίζει σοπράνο σαξόφωνο.

Η ικανότητα του να αυτοσχεδιάζει σε τζαζ, λάτιν αλλά και παραδοσιακά στυλ έχουν καταγραφεί σε πολυάριθμες ηχογραφήσεις με επαγγελματικά σύνολα τζαζ, λάτιν, καθώς και ελληνικής λαϊκής, δημοτικής και αραβο-περσικής μουσικής στο σαξόφωνο, φλάουτο και κλαρινέτο. Έχει δισκογραφηθεί από τις εταιρίες BMG, EMI, FM records, Libra Music Ltd, Mercury/Universal Co, Magni US, Centaur Records καθώς και από ανεξάρτητες παραγωγές.

(«Ζέρβας Αθανάσιος», Τμήμα Μουσικής Επιστήμης & Τέχνης, αρχείο PDF, ημερ. πρόσβασης 24 Νοεμβρίου 2021, https://www.uom.gr/a-zervas)